Wednesday, December 24, 2014

कोलाहल

मला चव कळत नाही
माझी भूक भागत नाही

मला विरह पचत नाही
आठव सहन होत नाही

मनात विचार येत नाही
येता थांबता थांबत नाही

मला मी आवडत नाही
मला मी आडवत नाही

मी मला ओळखत नाही
मला मी पटत नाही

इच्छा व्यक्त होत नाही
घुसमट शांत होत नाही

धड़ गिळता काही येत नाही
वा मुकाट बाहेर निघत नाही

वेग जागी थिजत नाही
धावणे पुसता येत नाही

प्राक्तन वाचता येत नाही
नजर प्रारब्धाला भिड़त नाही

आवर्तनाची आस शमत नाही
समेची झिंग सरत नाही

वर्तमानी शेपटावरला पाय
भूत मागे घेत नाही...
...............................पुस्तकातून

Monday, December 22, 2014

आठवण

तुझ्यामाझ्या बोटांमधले
आकाश निरभ्र निळे
चंद्र चांदण्यात न्हाले,
माझे आठवणींचे तळे
................................ पुस्तकातून.

Thursday, December 11, 2014

पाऊलखुणा

चला,
या खोलीतलं
सगळं सामान मी आवरून ठेवलंय.
आवरून म्हणण्यापेक्षा
माझं माझं सगळं मी पुन्हा भरून घेतलंय म्हण. 
आता ही खोली पूर्ण मोकळी झाली पाहा.
एरवी बोलताना,
एकमेकांमध्ये मुरणारे शब्द..
आता मात्र इथल्या भिंतींना धडका देत विखरून जातायंत.
ही आवाजाची कंपन
पुन्हा पुन्हा आपल्याच अंगावर चालून येतायंत.
हं.. 
आता इथे देणारंही कोणी राहिलं नाही.
ना स्वीकारणारं कोणी.
आता इथून निघून जायचं मी फक्त.
उरणारं काही नाही.
ना आक्रंदन.. ना प्राक्तन.
सर्व शून्य. निश्चल. स्तब्ध.
पण साला या पाऊलखुणा बंडखोर.
रिकामपणाला चुरगळून टाकणाऱ्या.
कुणीतरी इथे होत्याची आठवण.
आणि इथे आता कोणीही नसल्याचा पुरावा.
काय करावं यांचं?
पुसून टाकाव्यात का मी त्या?
पण खुणा गेल्या तरी वावर दिसतोच की.
किंबहुना पुसूच नयेत त्या खुणा.
नाहीतरी, पाऊलखुणा पुसण्यासाठी,
‘काळा’ने बागडायला हवंच की खोलीभर.
एकदम सगळं लुप्त होणं सजा आहे.
हळूहळू विरत जाण्यात मजा आहे. 
...................................................... पुस्तकातून.

Saturday, November 22, 2014

अबोल हुंकार

मला खात्री आहे
मी दिलेल्या हाकेला तू साद देशील.
एका क्षणात माझे नैराश्य हिरवे होईल..
मला गवसेल सूर वाऱ्यासोबत घोंगावणाऱ्या पानझडीचा

अशी अलगद येशील चालत,
भेटशील.. बोलशील..
झुरते दुःख हलके करशील.
सांगशील चार गोष्टी धीराच्या..
काही स्वैर सोबतीच्या..
मी साद दिल्यावर.

पण अलीकडे..
भीती वाटते दांभिक ज्वराची.
वाटतं..
पाहता पाहता माझं शरीर होईल ओसाड..
डोळे शुष्क
आणि घसा पुरता वांझ
आवाजाच्या उत्पत्तीला असेल
काळ्या लाळेचा शाप.
छातीमध्ये उरला असेल
नावापुरता श्वास.
आणि डोळ्याभवति आवळली जाणारी काळी वर्तुळे फ़क्त.
डोंबाऱ्याचा खेळ नुसता.
पण मला त्याची तमा नाही
.
आत्ममग्न..
तिरपांगड़ा संघर्ष म्हण याला हवं तर.

तुला या विस्कटलेल्या घडीची
चाहूल लागेल नक्की.
त्याचंही मला अप्रूप नाही.

पण हां अबोल हुंकार कानी पडल्यावर..
तू काय करशील?
प्रेक्षक होशील....
की प्रणय?
.....................................................................पुस्तकातून

Monday, September 1, 2014

सांग ना..


मला वाटते आता सर्व संपले आहे.
गरज, सोय, सवय या सर्व शब्दांनी आपले अर्थ म्यान केले आहेत.
म्हणून पूर्वीसारखा उच्चार होत नाही यांचा.
ना ओठ विलग होत..
ना जीभ पुढे सरसावत..
शब्द अबोल.. गालांमध्ये दडलेले.
बरेच गिळलेले..
काही लाळेत विरघळलेले..
गिळलेल्या शब्दांचं संचित पोटात एकटं..एकाकी.
श्वासावाटे येणारे आपुलकीचे फक्त बुडबुडे..
दिसायला पुरते आकर्षक.. पण तितकेच पोकळ.
सगळं सुटत चाललेलं.
थांबता न थांबणारं..
हे काय आहे?
दिसत नाहीय नीट,
ना समजत.
सगळे खुंटते आहे तासागणिक
आखूड होते आहे.
वाढ होतेय ती केवळ पोटात असलेल्या थंड गोळ्याची.
गारठा वाढतो आहे आतून.
प्राणवायूही संपत आला आहे.
तुझ्यामाझ्या दरम्यान नेमकं काय उरलंय कळत नाही.
ना संग.. ना वियोग.
सर्व काही स्थिर. नेटकं.
जिथल्या तिथे.
..
..
..
..
..
अचेतना अशीच असते ना?
या संपण्यावर मी विश्वास ठेवायचा?
की तू आपणहून श्वास फुंकणार आहेस?

.................................................. पुस्तकातून

Monday, June 30, 2014

अंतर

मला वाटते,
श्वासाच्या त्या टोकाला कालपर्यंत कोणी होते.
कधी खूप जवळ आल्यावर
त्या टोकाला असलेला श्वास बोलायचा.
मी आहे म्हणायचा.
माझ्या उच्छवासात असलेल्या रित्या जागा मूक भरायचा.
आता लक्षात येते,
माझ्या उच्छवासात कोणी पलिकडे,
आपला श्वास शोधायचा.
काळ्या मिट्ट अशा पसरलेल्या रात्री,
कधीमधी एकट्या पडलेल्या माझ्यात तो निश्चयाचे इरादे भरायचा.
ही दोन टोके निकटही यायची सावकाश.
जवळ.. खूप जवळ.
जणू दोन भिन्न अवकाशाची घट्ट वीणच ती.
निमूट प्रणय चालायचा महणा हवे तर.
यातून जन्माला काय यायचे समजत नसे.
अगदी कालपर्यन्त नव्हते ठाऊक.
आज इथे थोड़ा टेकलो..विसावलो
आणि कधी नव्हे ते या अंधारात किलकिल्या नजरेने पाहिले
अन लक्षात आले,
 कि त्या घट्ट विणेने
माझे एका श्वासाचे अंतर
सुबक, रेखीव बनवले आहे
.......
पुस्तकातून

Tuesday, June 24, 2014

तेच ते

इथे मक्तेदारी शब्दांचीच  फ़क्त.
तेच शब्द .. अर्थही तोच..
उच्चारही ठरलेला आणि त्याचा वापरही..
तोच चन्द्र.. तीच चंद्रिका..
त्याच भावना आणि वेदनाही तितकीच.
शब्द.. ओळीवरून घसरणरे..
अर्थाचे गर्भारपण न पेलवणारे..
नुसते नेत्रदीपक वांझ फुगव्टे..
सर्व काही दिसणारे..
दाखवता येणारेच सोज्वळ फ़क्त.

कवितेला रोमांचित करणारा प्रणय इथे नाही.
इथे नवा जन्म नाही..
ना पुष्ट वाढ प्रतिभेची.
माझ्या पदरी मी पाहातो डोकावून..
..
..
..
आता इथे उरलेत ते केवळ
टोकदार.. थेट व्यक्त होणारे
सातत्याने दुर्लक्षित झालेले काही.
...........................................पुस्तकातून

Monday, May 5, 2014

समज

नेमकं काय झालं
किंवा काय होतं कळत नाही.
पण, कुणीतरी पुरचुंडी उघडतो..
कुणीतरी हात घालून अलगद,
येतील ते शब्द उचलतो.
भिरकावतो मेंदूतून मनाकडे.
साला मनही हुशार.
दिले कुणीतरी म्हणून वेचत नाही काही.
तेही थबकतं.
पाहातं..
हे असं पाहता आलं पाहिजे शब्दांकडे.
शब्द तेच दृष्टी वेगळी.
दृष्टी बदलली की अर्थ उमलतो.
हे असं जमलं पाहिजे.
मग मनधरणी कायमची ठरलेली.
मनही बेणं.
तळहातांच्या होणाऱ्या कमंडलूची वाट पाहणारंं.
कोणता शब्द काय लेवून पडतो ते मी फक्त पाहायचं.
ओंजळ भरली की ती रिती करावी नितळ कोरेपणावर.
काय प्रगटतं..
कसं उमटतं..
देव जाणे.
पण, त्या पुरचुंडी उघडणाऱ्या कुणा एकाला,
नेमकं म्हणायचंय काय..
ते मला तिथे समजतं.
आता मला एक लक्षात आलंय.
पुरचुंडीतला अर्थ गवसण्यासाठी,
कोरेपणा हवाच. 
.............................................. पुस्तकातून

Sunday, April 20, 2014

उपसा


सर्वात आधी मला तुझा मेंदू उपसू दे.
बघू दे नेमकं काय कुठे कसं ठेवलंयस तू ते.
काही महत्त्वाच्या गोष्टी..
काही महत्त्वाच्या घटना..
काही महत्त्वाची माणसं..
असं सगळं तुला अचानक सापडेनासं होतं..
म्हणजे नक्की काय घडतं?
बघू देत ना मला आपल्या गप्पा..
आपले तंटे
आपले फुगवे..
एखादी बोलकी दाद
एखादा अबोल संवाद .
दिसू दे तुझ्या डोळ्यांमधलं
तू आपणहून साठवलेलं माझं संचित
कुठाय आपण एकमेकांना दिलेली
स्पर्शाची चोरटी मोकळीक?
ती जाणवू तरी दे निदान
..
..
कुठायत आपले शब्द..
तू दिलेले काही..
काही मी झेललेले?
....
जे होतं ते आहे फसवं?
की नव्हतंच कधी काही?
..
..
..
..
हं
नाही म्हणायला,
इथे या बंद, भक्कम पिंजऱ्यआड हे गाठोडं दिसतं आहे.
अस्पष्ट.
काय आहे कळत नाही.
पण, ती सुकलेली प्राजक्ताची वेणी तेवढी दिसतेय.
तशीच बिलगलेली.
तेंव्हाची.
..
..
..
आता....
आता मला तुझ्याकडून काही नकोय.
त्या माझ्या एका कोंडलेल्या श्वासाला
मोकळीक दे
लवकर!
..................................................... पुस्तकातून.
 .







Sunday, April 13, 2014

मला मी



मी
मी कोण?
मी अमुक.
ही झाली ओळख.
मी त्यापुढे येतो खरंतर.
मग?
मग मी कोण?
मी.. माहित नाही.
म्हणजे?
म्हणजे मी कुणीतरी होतो,
हा इथे येईपर्यंत.
पण इथे
या निर्मनुष्य बेटापाशी आल्यावर,
मला मी स्मरत नाही.
मला मी ​चिकटत नाही.
मला मी भिववत नाही.
इथे माझ्यातून मी वजा होतो.
उरतं काय ते मला आठवत नाही.
पुरणार काय याची मला तमा नाही.
मला मीचा विसर पडतो
मला माझा विसर पडतो.
मी मला तुझ्यात घेण्याचा आकांत मांडतो
मी रडतो.
झगडतो..
मला मी पुन्हा बिलगतो.
त्याच प्रहरी,
मी मला पुन्हा गवसतो.
..................................................... पुस्तकातून.

Wednesday, March 12, 2014

आज तुझ्याशी बोलावं वाटत नव्हतं.
पण मग म्हटलं, तसं करून चालणार नाही. आज संवाद साधावा लागेलच.
मी बनवलेली सर्वांत सुंदर गोष्ट म्हणून मी तुझ्याकडे पाहात आलो. आजही पाहातो. कारण, तुझ्या निर्मितीनंतर तुझ्याइतकी सुंदर संतुलित निर्मिती मला जमली नाही. किंवा मला ती करावी वाटली नव्हती.. कालपर्यंत.
आज मात्र मला वेगळंच वाटू लागलं आहे. तुझा मला फार उपयोग होणं सोड. उलट आता उपद्रव होऊ लागला आहे. या ना त्या कारणाने मी तुला ते सांगण्याचा प्रयत्न करतोय. पण, तू मात्र उन्मत्त हत्तीसारखा धुडगूस घालतो आहेस माझ्या छाताडावर. मी छोटे भूकंप करून पाहिले. एखाद दोन त्सुनामी आणून पाहिल्या. वादळाची तर गणतीच नको. तरीही तू काही भानावर यायचं नाव घेईनास.
बघ, आता हातात गारपीट घेऊन मी कणखरतेची एक पायरी वर चढलो आहे. मला दुसरा पर्याय नव्हता. भरल्या डोळ्यांनी मी माझ्याच हिरव्यागार दुर्मिळ निष्पाप निर्मितीला मृत्यूपथावर पाठवलं. असंख्य निरागस प्राणीमात्रांना पुन्हा माझ्याकडे बोलावून घेतलं. वाटलं, त्यांना नेण्यापेक्षा साल्या तुलाही पुन्हा खेचावं आपल्याकडे कायमचा. तुझी जातच नामशेष करावी एकदाची. मग, परत वाटलं, की माझी ही सर्वांग सुंदर निर्मिती आहे. एवढ्यात नको हात लावायला. तुझे डोळे उघडले, तर विज्ञान, तंत्रज्ञान आदींच्या साह्याने तू पुन्हा नवनिर्मिती करशील. म्हणून बाकीच्यांचे बळी घ्यावे लागले मूर्ख मनुष्या.
हातची वेळ निसटते आहे. आता मात्र मी केवळ तुझ्यावर विसंबून राहणारा नाही. तुझ्यापेक्षा सुंदर निर्मिती करण्यासाठी मी माझी सर्व शक्ती पणाला लावली आहे. ज्याक्षणी मला तुझ्यासाठी पर्याय सापडेल, त्याक्षणी मी तुला संपवण्याचा चंग बांधेन.
वेड्या, मीच मांडलेला हा पसारा मोडणं दुःखदायक असेल. पण, अशक्य नाही. कारण नवनिर्मिती पुन्हा माझ्याच हाती आहे.
या पुढचा दणका मात्र मोठा असेल, की तुझा इतिहास, वर्तमान आणि भविष्य तीनही काळ पुरते शुन्यात जातील.
तुला काय करायची ती तयारी कर.
....................................................................... पुस्तकातून.

Wednesday, February 26, 2014

डॉक्टरांना अनावृत्त पत्र


मा. डॉ. लहाने,
नमस्कार,

खरंतर आपली कधी भेट झाली नाही. बोलायचा प्रसंग तर दूरचाच. पण, तुमच्याबद्दल सुरू असलेल्या घडामोडी पाहता म्हटलं जरा तुमच्याशी बोलणं गरजेचंच आहे. पूर्वी तुम्ही लोकांना भेटायचात. आता तेही मुश्कील. ते मुश्कील व्हावं म्हणून तर पाचर.. असो. मग ठरवलं की थेट पत्रच लिहावं.
बोलण्याचा मुद्दा एव्हाना तुमच्या लक्षात आला असेलच. कायद्याने तुम्हालाही सोडलं नाही. तिकडच्या त्या सफाई कामगाराला काहीबाही बोललात तुम्ही आणि स्वतःच्या करिअरवर धोंडा पाडून घेतलात ना. आता काय बोललात.. कसं बोललात हे कळलं नाही आम्हाला. पण, तक्रार झाल्यावर पोलीस तरी काय करणार? त्यांनी उचललं तुम्हाला. आता तुम्ही अटकपूर्व जामीनासाठी प्रयत्न करताय हे ठीकाय. तरी तुम्हाला सांगितलं कोणी होतं हा चावटपणा करायला?
खरंतर तुम्ही आम्हाला ओळखायला चुकलात. आयुष्यभर लोकांना दृष्टी देता देता बहुधा तुमची बुद्धीच आंधळी झाली. कशाला उगाच रक्त आटवून लोकांना दृष्टीदान केली? आम्ही आमचे बरे होतो की. बर तसली ऑपरेशनं करताना तुमच्या लेखी सर्व समान होते हे कळतंय आम्हाला. उलट गरीबांसाठी अहोरात्र काम केलंत तुम्ही. तुम्हाला ढीग पुरस्कार मिळाल्याचं ऐकलंय आम्ही. पुरस्कारांची नावं आठवत नाहीत आम्हाला. नाही, खरंतर आम्हाला आता काहीच आठवत नाही. कारण तुम्ही थेट जातीवाचक शिवीगाळ केलीत हो. ती खरंच केली की नाही.. हे फार महत्त्वाचं नाही. तक्रार दाखल झाली ना.. मग संपला विषय. आता बसा बोंबलंत. तुमच्यासारख्या समाजमित्राला केलं की नाही आम्ही नामोहरम. कुठे जाल आता तोंड घेऊन? वर गंमत माहितीये का, आजवर तुम्ही ज्या अॅट्रोसिटीवाल्यांची ऑपरेशनं केलीत, ती कोणीही माणसं तुमच्या मदतीला आली नाहीत. ती येणारही नव्हती. तुम्ही ऑपरेशन केलं. त्यांना जग दिसलं. त्यांचं काम झालं.. आता कोण तात्याराव आणि कोण लहाने.
काय राव.. आमचा एक छावा तुम्हाला भारी पडला. कुठायत तुमचे पुरस्कारवाले.. तुमचे खंदे पाठीराखे? तुमचे सहकारी.. तुमचे डॉक्टर.. जेजेचे इतके मोठे पदाधिकारी तुम्ही.. कुठायत तुमचे पेशंट? तुम्ही ऑपरेशन केल्यावर ज्यांनी भरल्या डोळ्यांनी तुम्हाला धन्यवाद दिले.. आशीर्वाद दिले.. कुठायत ती सगळी? तुमच्यापेक्षा ते मुंबई युनिव्हर्सिटीचे अर्थशास्त्राचे प्राध्यापक बरे की. त्यांच्यामागे पोरं तर आली. तुमच्या मागे कोण पेशंट येणार? पेशंटचं काम झालं की तो जातो घरी. मग सांगा, इतकी वर्ष काम करून काय कमावलं तुम्ही? घंटा? तुम्हाला वाटलं असेल, राजकीय नेतृत्व यात येईल. चुकलात. अशा केसमध्ये नेते येत नसतात. एरवी एखाद्याला उचलून कायमचा गायब करतील ही मंडळी. पण, अशा केसमध्ये येत नसतं कोणी.  
उरला प्रश्न आमचा.. तर आम्ही असेच आहोत. इकडे ढीग डॉक्टर आहेत की ऑपरेशन करायला. आणि समजा तुम्ही भरपूर काम केलंय समाजासाठी असं गृहित धरलंच. तरी त्यात उपकार कसले? सामाजिक बांधिलकी नावाचा काही प्रकार असतो की नाही. आम्ही पण हे जे करतोय ते सुदृढ समाजासाठीच. या समाजातून गेला एक तात्याराव.. काय फरक पडतो? शेवटी जातीवाचक उदगार हे वाईटच. समोरचा कोणीही बाप तिला काही करू शकत नाही. अहो समाजाचे कैवारी तुम्ही.. तरी तुमची बोबडी वळली, तिथे बाकीच्यांचं काय बोलावं. त्यामुळे आता जामीन घ्यायचा आणि तडक रोज खाली मान घालून यायचं इथे जेजेत. यापुढे रोज तुम्हाला अॅट्रोसिटीवाले भेटणार. त्यांच्या रोज पायाकडंच बघायचं. उद्या त्याने तुम्हाला शिवीगाळ जरी केली तरी बोलायचं काम नाही. भले, डोळ्याचं ऑपरेशन करायचं असलं तरी डोळ्याला नजर लावायची नाही.
हा एक धडा आहे तमाम समाजाला. आम्ही दिलेला.
कळलं ना. विसरायचं नाही.
जातीपातीचं राजकारण करायचं नाही.
जय महाराष्ट्र.

Monday, February 24, 2014

सवय की सोय?

मला खरेतर तुझा खूप राग आलाय.
राग म्हणावा.. की रुसवा?
माहित नाही.
घुसमटीचा फुगा नेटका गळ्यात अडकून बसलाय.
संवादाचा अपेक्षाभंग आता संपर्कावर आला आहे.
साला.. संपर्कावरही आता साय धरली आहे.
तू म्हणशील आता पुन्हा सुरु झालं याचं.
म्हण ना. म्हण.
मी मुद्दाम थांबवलं होतं स्वत:ला.
म्हटलं बघू ना.. मी कितीकाळ रमतो त्या गळ्यातल्या फुग्यात.
पण फार नाही रमलो.
वाटलं, निघून जावं इथून.
..
..
ए.. ऐक ना.
समजा मी निघून गेलो तुझ्या आयुष्यातून तर काय होईल??
अडणार काहीच नाही. 
पण नुकसान तर होईलच ना.
होईल ना?
की फ़क्त एक गरम उसासा खर्च होईल?
..
तुझ्या असण्यामध्ये तुझ्या जगण्यामध्ये..
 माझं दिसणे राहील की माझ्या नसण्याचा रिचवशील आवंढा कॉफ़ीच्या गरम घोटासारखा??
माझी बुद्धी अंध होते आहे आणि माझ्या सवयी सूक्ष्म.
आता वाटते,
मी उघडा पडलो आहे पुरता..
आता माझे मरण जवळ आहे.

कारण तू मला आणि मी तुला असणे 
सवयीचे नव्हे, सोयीचे आहे.
.......................................... पुस्तकातून.

Sunday, February 2, 2014


बोलायचं आहे पण मांडता येत नाही.
शब्दांचं आख्खं गोडाउन आहे भरून पडलेलं...
पण, साला.. दरवाजा उघडून आत जावं वाटत नाही.
परवा एकदा तसा प्रयत्न पाहिला करून.
मुद्दाम जाणून बुजून सोडलं इथे आत तिला..
बराचवेळ घुटमळली..
मग नाइलाजाने शिरली आत.
वाटलं, अंगभर लगडलेले शब्द दाखवेल बाहेर आल्यावर.
पण, कुठलं काय.. गेली तशीच आली नागवी.

एखादा परिच्छेद.. एकादी ओळ.. वाक्य.. शब्द..
निदान एखादं अक्षर तरी.. .
भावनेने कशालाही न​ शिवता या अवकाशातून काढता पाय घेतला.
जी काही हालचाल झाली ती फक्त एवढीच.
मी मात्र तसाच तुंबलेला..
आत काही होत नाही असं नक्कीच नाही..
तरी शब्दांविना सारंच ओसाड ठरतं.
शब्द-भावनांना असलेली एकमेकांची ओढ आता उरली नाही की काय?
पण, तसं नसावं.
कारण, इथे आकार येतो आहेच की.
का कळेना..
हल्ली शब्द आणि भावना एकमेकांना बिलगत नाहीत.
झुरत राहतात आतल्या आत..
कारण विचारलं तर भावना म्हणते तू हवीस.
खूप जवळ.. जिथे शब्द संपतात आणि उरतो केवळ श्वास..
तिथे आणि तिथून पुढच्या प्रवासात तू हवीस.
उम्म..
तू हवीस ते पटतं खरं.
पण, तोवर शब्दांनी मात्र पुन्हा लाजून पळ काढलेला असतो.
मी पुन्हा तसाच.. शांत..
मनातली हालचाल मनातल्या मनात पाहाणारा
............................................................................. पुस्तकातून
.